Sygnaliści: skargi z prawa pracy jednak nieobjęte nowymi przepisami? Ważna poprawka Senatu.

Leszek Skupski

Autor: Leszek Skupski

Dodano: 10 czerwca 2024
Ustawa o sygnalistach - poprawki Senatu

Senat przyjął z poprawkami przepisy o sygnalistach. Wykreślił jednak z ochrony dotyczącej sygnalistów zgłaszanie skarg z zakresu prawa pracy. To istotna zmiana. Jednak nie zmienia to faktu, że pracownik nadal może być chroniony jako sygnalista, gdy zgłosi naruszenia z innych dziedzin.

Prace na finiszu

5 czerwca 2024 r. Senat z poprawkami przyjął projekt ustawy o sygnalistach. Przypomnijmy, że ustawa ta implementuje unijną dyrektywę w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa UE. Ochroną zostaną objęci zgłaszający naruszenie prawa niezależnie od podstawy i formy świadczenia pracy lub pełnienia służby.

Sygnalista będzie mógł zgłosić naruszenie prawa za pomocą wewnętrznych kanałów zgłoszeń, które zostaną utworzone przez podmioty prywatne i publiczne, zewnętrznych kanałów zgłoszeń do odpowiednich organów państwa i za pomocą ujawnienia publicznego. Ustawa przewiduje możliwość przyjmowania wspólnej procedury zgłoszeń wewnętrznych w ramach grupy kapitałowej.

Sygnalistą z przysługującą mu ochroną będzie mógł zostać pracownik, funkcjonariusz, żołnierz zawodowy, zleceniobiorca, stażysta czy wolontariusz. Odpowiedzialny za udzielanie wsparcia sygnalistom będzie Rzecznik Praw Obywatelskich, który będzie też przyjmować od nich zgłoszenia zewnętrzne, dotyczące konstytucyjnych praw i wolności człowieka i obywatela.

Co wynika z poprawek Senatu?

Senatorowie przyjęli ustawę z 5 zmianami. 

Pierwsza z nich, istotna dla pracodawców, ma na celu usunięcie prawa pracy z katalogu naruszeń prawa, które mogą zostać zgłoszone lub ujawnione publicznie przez sygnalistę.

Uwzględniając tą poprawkę, naruszenie prawa - w rozumieniu przepisów o sygnalistach - będą stanowiły działania lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa, dotyczące:

  • korupcji;
  • zamówień publicznych;
  • usług, produktów i rynków finansowych;
  • przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
  • bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
  • bezpieczeństwa transportu;
  • ochrony środowiska;
  • ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
  • bezpieczeństwa żywności i pasz;
  • zdrowia i dobrostanu zwierząt;
  • zdrowia publicznego;
  • ochrony konsumentów;
  • ochrony prywatności i danych osobowych;
  • bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
  • interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;
  • rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;
  • konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela – występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi wyżej.

Podmiot zatrudniający, w ramach procedury zgłoszeń wewnętrznych, będzie mógł także przewidzieć możliwość zgłaszania informacji o naruszeniach dotyczących obowiązujących w tym podmiocie regulacji wewnętrznych lub standardów etycznych, które zostały ustanowione przez podmiot prawny na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego i pozostają z nimi zgodne.

Kolejna senacka poprawka przesądza, że sygnaliście przysługuje nieodpłatna pomoc prawna i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, także wówczas, gdy jest on w stanie ponieść koszty odpłatnej pomocy prawnej. Pozostałe poprawki mają charakter legislacyjny.

Ustawa wróci teraz do Sejmu. O ostatecznym kształcie nowych przepisów zdecydują posłowie na posiedzeniu, które odbędzie się w dniach 12-14 czerwca br.

Autor: Leszek Skupski
Leszek Skupski

Autor: Leszek Skupski

Radca prawny, specjalizuje się w zagadnieniach związanych z prawem pracy i ubezpieczeniami społecznymi. Autor licznych artykułów z zakresu wynagrodzeń, prawa pracy i rozliczeń z ZUS. Od 2008 r. redaktor publikacji kadrowo-płacowych i ubezpieczeniowych Wydawnictwa Wiedza i Praktyka.
Słowa kluczowe:
ochrona sygnalistów

Testuj BEZPŁATNIE Aktualności kadrowe przez 48 godzin

Aktualności kadrowe nr 264 - Czerwiec 2024

Aktualności kadrowe nr 264 - Czerwiec 2024
Dostępny w wersji elektronicznej

Nowa umowa po przerwie lub bez przerwy - obowiązki pracodawcy